Η ιστορία της μονής Γηρομερίου στη Μουργκάνα

ΤΑ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ

[Ένθετο εφημερίδας "Ελεύθερος Τύπος"]

Μονή Γηρομερίου

 Είναι από τα παλαιότερα και ένα από τα λίγα εν ενεργεία μοναστήρια στην Ηπειρο. Η Ιερά  Πατριαρχική Σταυροπηγιακή Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Γηρομερίου είναι χτισμένη σε υψόμετρο 300 μέτρων στη δυτική πλαγιά του όρους Φαρμακοβούνι στους Φιλιάτες της Θεσπρωτίας.
Η ιστορία της μονής είναι απόλυτα συνδεδεμένη με την περιοχή, η οποία κατά το παρελθόν δοκιμάστηκε από την εκεί παρουσία των Τσάμηδων αλλά και τη βαρβαρότητα που έδειχναν κατά καιρούς και με διάφορες αφορμές οι Τούρκοι.

Η σπουδαιότητα του μοναστηριού οφείλεται και στον ιδρυτή του, τον Όσιο Νείλο τον επονομασθέντα και «ηγιασμένο». Ο Οσιος Νείλος καταγόταν από την Κωνσταντινούπολη και ήταν ανιψιός του αυτοκράτορα Θεοδώρου Λασκάρεως της Νίκαιας. Κατά πάσα πιθανότητα γεννήθηκε στη Νίκαια κατά το 1228. Εγινε μοναχός, έλαβε το όνομα Νείλος και επισκέφτηκε τους Αγίους Τόπους. Οταν επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη, ο αυτοκράτορας Μιχαήλ προσπαθούσε να προχωρήσει στην ένωση των δύο Εκκλησιών, με πάρα πολλούς, μεταξύ των οποίων και ο Νείλος, να αντιδρούν.

Ο Μιχαήλ, για να τον τιμωρήσει, τον έβαλε σε μία βάρκα μαζί με έναν άλλο συνοδοιπόρο του μοναχό και τους εγκατέλειψε στη θάλασσα. Επειτα από 40 ημέρες βγήκαν σε άθλια κατάσταση στο Αγιον Ορος, πιθανόν στη Μονή Ιβήρων. Μετά τρία χρόνια και αφού είχε ηρεμήσει η κατάσταση, ο Νείλος επέστρεψε με τιμές στην Πόλη. Στη συνέχεια, πήγε και πάλι στους Αγίους Τόπους και έπειτα από χρόνια περιπλανήθηκε στην Κύπρο, στη Ρόδο, στην Πελοπόννησο και την Κέρκυρα, για να καταλήξει στα ηπειρωτικά παράλια.

Βρέθηκε κοντά στην αρχαία πόλη Ωρικόν στον κόλπο της Αυλώνας. Εδώ έχτισε ένα κελί, αλλά δεν έμεινε πολύ. Οι κάτοικοι της Θεσπρωτίας τον κάλεσαν να τους επισκεφτεί και έτσι κατέληξε στην περιοχή Γηρομερίου, όπου υπήρχαν ερημικά ασκητήρια αναχωρητών από παλαιότερες εποχές μέσα σε βράχους. Εγκαταστάθηκε σε ένα από αυτά, η φήμη όμως που απέκτησε λόγω της ζωής του δεν τον άφησε να ησυχάσει, αφού χιλιάδες πιστοί από όλη την περιοχή έφταναν στο κελί του για να πάρουν ευλογία και συμβουλές. Μετά τα ασκηταριά, η παράδοση θέλει να εμφανίζεται στο όραμά του η Παναγία και να τον παροτρύνει να χτίσει μοναστήρι στο σημείο όπου κάθε βράδυ έβλεπαν, ντόπιοι και ασκητές, να καίει ένα φως. Κινήθηκαν προς τα εκεί, όπου βρήκαν την εικόνα της Παναγίας, και άρχισαν να χτίζουν το μοναστήρι.

Ο Οσιος Νείλος πέθανε στις 2 Ιανουαρίου του 1324 αφήνοντας πίσω του ένα σημαντικό έργο και μια διαθήκη, αντίγραφο της οποίας σώζεται.
Το λείψανό του ενταφιάστηκε λίγο πιο πάνω από τη σημερινή μονή.

Πάντως, πριν από την ανοικοδόμηση από τον Νείλο, εδώ υπήρχε μοναστήρι το οποίο χτίστηκε κατά τον 7ο αιώνα από τον αυτοκράτορα Ηράκλειτο. Η παλαιά μονή πιθανόν να καταστράφηκε την περίοδο της Εικονομαχίας. Δεν αποκλείεται επίσης εδώ να υπήρχε ειδωλολατρικός ναός, ο οποίος μετετράπη στην πορεία σε χριστιανικό.

Η μονή, ως σταυροπηγιακή, υπαγόταν στο Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης. Κατά το 16ο αιώνα ζει μοναδικές στιγμές ακμής. Ο πρωτονοτάριος του Πατριαρχείου Θεοδόσιος Ζυγομαλάς σε έκθεσή του το 1578 για τα μοναστήρια της περιοχής αναφέρει ότι στη Μονή Γηρομερίου εγκαταβιούσαν 300 μοναχοί, ενώ σε όλα τα άλλα μοναστήρια της Ηπείρου ζούσαν συνολικά 300 μοναχοί.
Τότε, το 1568, η μονή ανακαινίστηκε με χρήματα του ηγεμόνα της Ουγγροβλαχίας Οξιώτη ή Αξιώτη, ο οποίος καταγόταν από την Πωγωνιανή. Την ίδια περίοδο οι ηγεμόνες της Βλαχίας το στήριζαν οικονομικά, ενώ δωρεές έκανε και ο Αλέξανδρος Υψηλάντης.
Στην πορεία η μονή γίνεται το κέντρο της Εξαρχίας Γηρομερίου, στην οποία ανήκουν τουλάχιστον 12 χωριά της περιοχής.

Κατά το 18ο αιώνα, η κάθοδος «αλβανικών ορδών» στη Θεσπρωτία αναγκάζει τους κατοίκους πολλών χωριών να τα εγκαταλείψουν. Η μονή κινδύνευε και αυτή, αλλά ο επίσκοπος Βουθρωτού και Γλυκέως Παΐσιος την αναδιοργάνωσε. Η περίοδος όμως παραμένει δύσκολη, καθώς οι κάτοικοι πολλών χωριών εξισλαμίστηκαν με τη βία.

Τότε εμφανίστηκε ο Κοσμάς ο Αιτωλός, ο οποίος στις 16 Απριλίου του 1775 έφτασε στο χώρο της μονής, όπου έγινε η μεγαλύτερη συγκέντρωση πιστών, περίπου 11.000 άτομα.
Η μονή, πέρα από την ιστορία της, έχει σπάνιες τοιχογραφίες που ανήκουν στην Κρητική Σχολή με επιρροές από τη σχολή της Βορειοδυτικής Ελλάδος.

Παρά την αίγλη της όμως, ακόμη και πριν από κάποια χρόνια, ήταν έντονη η εικόνα της εγκατάλειψης. Τελικά ανακαινίστηκε και σήμερα ζουν εδώ τρεις μοναχοί που την κρατούν ζωντανή.
Εκτός από τις σπάνιες εικόνες και τα άλλα κειμήλια, εδώ υπάρχουν τα λείψανα των Αγίων Γεωργίου του Τροπαιοφόρου, Παντελεήμονος, Αυξεντίου, Φωτεινής της Σαμαρείτιδος, Τρύφωνος Βονιφατίου, Φωτίου, Στεφάνου πρωτομάρτυρος, Αναστασίας Φαρμακολύτριας κ.ά. Σημαντική είναι η εικόνα της Παναγίας της Ελεούσης, που επονομάστηκε και Δακρυρροούσα.

Μεγάλη ήταν η προσφορά της μονής στην περιοχή, αφού συντηρούσε σχολείο στους Φιλιάτες, δημοτικό και παρθεναγωγείο στο Γηρομέρι και σε πολλά χωριά.
Από το 13ο αιώνα λειτουργούσε σχολή γραμμάτων.

Αρχίζει το Λάμποβο στην Παραμυθιά!

150.000 προβολές - 150.000 ευχαριστώ σε όλους σας!

Συμπληρώσαμε ήδη πέντε χρόνια λειτουργίας 
(4/8/2009 - 24/9/2014) 

και με περίπου χίλιες αναρτήσεις 
(967 για την ακρίβεια), 

σχεδόν 500 μέλη στη σελίδα μας στο facebook

και 150.000 (!) προβολές της σελίδας μας

οφείλουμε σε όλους 

αλλά και στον καθένα σας ξεχωριστά 

από ένα μεγάλο ευχαριστώ μέσα από την καρδιά μας 

για τη στήριξη και τη συμπαράσταση που μας προσφέρατε 

όλο αυτό το διάστημα!

Ευχαριστούμε πολύ!!!

...και συνεχίζουμε!

Η Λαμπανίτσα του γνωστού Θεσπρωτού πατριδολάτρη Λεωνίδα Τζάνη!

Προσπάθεια να αναγεννηθεί ένα ορεινό χωριό, 

που δεν έχει μόνιμους κατοίκους!

Προσπάθεια για να αναγεννηθεί ένα χωριό, που δεν έχει μόνιμους κατοίκους, η Λαμπανίτσα Παραμυθιάς, ανέλαβε ο...Λαμπανιτσιώτης Λεωνίδας Τζάνης. 

Η πρωτοβουλία του είναι σημαντική από πολλές απόψεις, γι’ αυτό και αξιέπαινη, σε μια εποχή, που η ερημωμένη ύπαιθρος, μπορεί, αν ξαναζωντανέψει, να παίξει καθοριστικό ρόλο στην αναπτυξιακή τροχιά, που χρειάζεται ο τόπος. Συμπαραστάτης στην εκστρατεία του ενάντια στην ερήμωση της Λαμπανίτσας είναι ο δημοσιογράφος και εκδότης των «Θεσπρωτικών Αντιλάλων» Κώστας Τσώνης, ο αείμνηστος πατέρας του οποίου, Σπύρος Τσώνης, ιδρυτής της εφημερίδας και φιλόλογος, είχε δημιουργήσει ιδιαίτερη σχέση με το συγκεκριμένο χωριό, προβάλλοντας τις ομορφιές του και επιζητώντας την ήπια τουριστική ανάδειξή του. Το κείμενο του Λεωνίδα Τζάνη, στο οποίο καταθέτει το όραμά του για τη νέα Λαμπανίτσα, έχει ως εξής: 

 «Πολλοί από μας γνωρίζουμε τη Λαμπανίτσα από τις αφηγήσεις των γονιών. Οι πιο τυχεροί μπορεί να τους πήρε από το χέρι ο παππούς και ανάμεσα στα έλατα να τους είπε ιστορίες γι' αυτόν τον τόπο. Μα σιγά-σιγά ο αδηφάγος χρόνος ξεθωριάζει το παρελθόν …μνήμες σβήνουν με αυτούς που “φεύγουν” ….εικόνες και λέξεις λιώνουν μέσα σ' ένα μπαούλο. Μαζί τους σβήνει και ο τόπος, τον πνίγουν τα χαλάσματα, οι παραμελημένοι δρόμοι και τα μονοπάτια. Χάνουμε το Παρελθόν μας και σε λίγο καιρό δεν θα υπάρχει τίποτε από αυτό για να χτίσουμε το μέλλον. Την Κυριακή 21/9 ξεκινώ μια προσπάθεια ώστε να διαφυλάξουμε το παρελθόν της Λαμπανίτσας, άλλα παράλληλα μέσα από τη δημιουργία μιας ομάδας να εξασφαλίσουμε ένα καλύτερο μέλλον για τον τόπο μέσα από δράσεις και έργα. 

Η εκδήλωση θα γίνει στον Παραπόταμο, στην αίθουσα του Δημαρχείου στις 11 το πρωί. Προσδοκώ στη βοήθεια όλων σας, από όπου κι αν βρίσκεστε, ο καθένας μπορεί να βάλει το δικό του λιθαράκι για την επιτυχία αυτής της πρώτης συνάντησης».

Πηγή: http://tro-ma-ktiko.blogspot.gr/2014/09/blog-post_2228.html

___________________________

Εμείς ευχόμαστε κάθε επιτυχία στον αγαπητό Λεωνίδα και ελπίζουμε να βρεθούν πολλοί συμπαραστάτες και συνοδοιπόροι στη μεγάλη και πολύ συγκινητική αυτή προσπάθειά του για αναγέννηση της ιδιαίτερης πατρίδας του, της Λαμπανίτσας!

Αφιέρωμα στη Γλούστα από το "ROMIANEWS"

Το ιστολόγιο  "ROMIANEWS" 

κάνει ένα μεγάλο αφιέρωμα στη Γλούστα 

με πολλά βίντεο και φωτογραφίες.

Τους ευχαριστούμε πολύ
και ειδικότερα τον διαχειριστή του κ. Χριστόφορο Ευθυμίου!!!

Δείτε το αφιέρωμα, εδώ... >>>

Εκτενές αφιέρωμα στη Γλούστα από τον Ηπειρωτικό Σύλλογο Κέρκυρας!

Ένα εκτενές αφιέρωμα στη Γλούστα πραγματοποίησε σήμερα 

στη σελίδα του στο facebook ο Ηπειρωτικός Σύλλογος Κέρκυρας. 

Τους ευχαριστούμε πολύ γι' αυτή την παρουσίαση 

με την οποία θα γίνει ευρύτερα γνωστή 

η πανέμορφη περιοχή των χωριών της Μουργκάνας!

Δείτε το αφιέρωμα, εδώ...>>>

Πρώτη μέρα σήμερα για τους μικρούς μαθητές της Μουργκάνας

Άνοιξαν σήμερα τα σχολεία και στο μοναδικό σχολείο 

που απόμεινε πλέον στα χωριά της Μουργκάνας,

αυτό στη Λεπτοκαρυά, 

έγινε ο καθιερωμένος αγιασμός.

Εμείς ευχόμαστε στους μικρούς μαθητές και στους δασκάλους τους

να έχουν μια καλή και δημιουργική χρονιά 

με υγεία και χαμόγελα!!!

Αναρτήθηκε από: Λεπτοκαρυά Θεσπρωτίας

Οι γυναίκες της Λεπτοκαρυάς δείχνουν το δρόμο της ανάπτυξης!

Δημοσιεύτηκε από τον Θανάση Πέτρου στο facebook και το αναδημοσιεύω εδώ με μεγάλη χαρά 

και υπερηφάνεια για τις γυναίκες της περιοχής μας που εξακολουθούν να είναι πρωτοπόρες, καινοτόμες και πολύ δημιουργικές, δείχνοντας σε όλους μας το δρόμο της ανάπτυξης 

και της προόδου!

Συγχαρητήρια και καλή επιτυχία!!!

ΛΕΠΤΟΚΑΡΥΑ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2014
Σύλλογος Γυναικών.
φωτό: Thanasis Petrou

Της Μουργκάνας τα χωριά: «Ερημωμένα από την ιστορία, αναζητούν μέλλον...»

Ένα άρθρο από την εφημερίδα «Η ΑΥΓΗ» δημοσιευμένο πριν 5 χρόνια 

που εξακολουθεί και σήμερα να είναι επίκαιρο! 

__________________

Ερημωμένα από την ιστορία, αναζητούν μέλλον...

Κακουριώτης Σ.
Ημερομηνία δημοσίευσης: 23/08/2009

Στιγμιότυπο από την ξενάγηση στην ιστορία της περιοχής:
 διακρίνονται στο κέντρο ο φιλόλογος Θ. Σιόρογκας
και ο καθηγητής του ΤΕΙ Ηπείρου Γ. Μάνος.
Στο βάθος η οροσειρά της Μουργκάνας

Κοιτώντας τη στο χάρτη, η Μουργκάνα ή, πιο επίσημα, τα όρη του Τσαμαντά, μοιάζει σαν μια πέτρινη γλώσσα χωμένη βαθιά στο αλβανικό έδαφος... Μια χαρτογραφική «ανορθογραφία», για την ύπαρξη της οποίας έριξε όλο της το βάρος η ιστορία, σε μιαν εποχή που τα σύνορα χαράζονταν ανάλογα με τα διπλωματικά καπρίτσια και πολύ λιγότερο σύμφωνα με τις επιθυμίες των λαών. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή...

Η πρόσκληση του ΤΕΙ Ηπείρου για μια συνάντηση με θεματικό άξονα «Βιωματικές αφηγήσεις από τη σύγχρονη ιστορία της Μουργκάνας» φάνταζε δελεαστική, καθώς συνδύαζε μια από πρώτο χέρι βιωματική προσέγγιση σε πτυχές της σύγχρονης ιστορίας με μια περιήγηση στον ίδιο εκείνο τόπο που αισθάνθηκε βαρύ το αποτύπωμά της πάνω του...

Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε στις αρχές Ιουλίου, υπό την εποπτεία του καθηγητή του ΤΕΙ Ηπείρου Γεωργίου Μάνου και τη συνεργασία του επίκουρου καθηγητή Ηλία Σκουλίδα και συμμετείχαν ιστορικοί, πολιτικοί επιστήμονες, κοινωνικοί ανθρωπολόγοι κ.ά. Επίκεντρο της επίσκεψης τα χωριά Λιας, Τσαμαντάς και Πόβλα (Αμπελώνας) που βρίσκονται γαντζωμένα στην πλαγιά του βουνού. Είναι τρεις από τους 16 οικισμούς που αποτελούν τα χωριά της Μουργκάνας, με παράδοση αγροτικών εξεγέρσεων το 19ο αιώνα, κάποια από αυτά «μικρές Μόσχες» κατά το παρελθόν, αλλά και θέατρο αιματηρότατων συγκρούσεων στη διάρκεια της Κατοχής και, κυρίως, του Εμφυλίου -γι' αυτό το βουνό έχει αποκληθεί και «δεύτερος Γράμμος».

Με άξονα μαρτυρίες κατοίκων των χωριών, υπήρξε μια πρώτη προσέγγιση για την ανασυγκρότηση και αφήγηση της μνήμης στην ευρύτερη περιοχή της Μουργκάνας, κυρίως σε θέματα που αφορούσαν την ιστορική διαδρομή της κατά τη δεκαετία του 1940, αλλά και την εμπειρία ενός «τόπου συνόρων». Πολύτιμοι συνοδοιπόροι σε αυτήν την περιήγηση o νομαρχιακός σύμβουλος της Ν.Α. Θεσπρωτίας Κωνσταντίνος Μάνος, καθώς και ο φιλόλογος Θωμάς Σιόρογκας.



Οικοτουρισμός: μια προοπτική

Τα χωριά της περιοχής, χωρίς να είναι πια ερειπωμένα (αφού αυτές, οι ορατές πληγές του 20ού αιώνα έχουν πλέον επουλωθεί), παραμένουν, στο μεγαλύτερο μέρος τους, ερημωμένα και μόνο τον Αύγουστο, όπως και στο μεγαλύτερο κομμάτι της «άλλης Ελλάδας», της ορεινής, συγκεντρώνουν στα καφενεία και τις πλατείες τους παιδιά και νέους που επισκέπτονται τα «πάτρια». Γιατί η έλλειψη κατοίκων είναι το οξύτερο πρόβλημα που κληροδότησε η ιστορία στην περιοχή. «Τόσα χρόνια που είμαι εδώ, έχω κάμει μονάχα τρεις γάμους», μας είπε χαρακτηριστικά ο ιερέας που φροντίζει το μοναστήρι του Αγίου Αθανασίου, λίγο έξω από το χωριό Βαβούρι.

Ως «βάση» για την περιήγησή μας στην περιοχή της Μουργκάνας χρησίμευσε ο ξενώνας που λειτουργεί όλο το χρόνο στο Λια (τηλ. 26640-41602, liasinn@yahoo.gr), ένας από τους ελάχιστους στην περιοχή. Μια νέα κοπέλα, η Λίτσα Ντάφλου-Δέτσικα, πήρε τη μεγάλη απόφαση και εγκατέλειψε την Αθήνα, προκειμένου να δοκιμάσει τις δυνάμεις της αναλαμβάνοντας τη διαχείρισή του. Προσφέροντας εξαιρετική φιλοξενία («όλο το χρόνο, και με τις ίδιες τιμές ακόμη και τα Χριστούγεννα», όπως λέει), στηρίζει τις προσδοκίες για το εγχείρημά της κυρίως στους ορειβάτες και τους κυνηγούς που επισκέπτονται το βουνό.

Μολονότι αυτοί οι τελευταίοι πολύ δύσκολα θα εντάσσονταν στην κατηγορία του οικοτουρισμού, φαίνεται πως η δημιουργία υποδομών για την προσέλκυση ορισμένων μορφών εναλλακτικού τουρισμού αποτελεί μονόδρομο για την επιβίωση των χωριών της περιοχής. Η «πρώτη ύλη» για κάτι τέτοιο δεν λείπει: το βουνό το ίδιο, πρώτα απ' όλα, που με τις κορυφές του που φτάνουν τα 1806 μ., αλλά και την ιστορία του, αναμφίβολα θα αποτελούσε πόλο έλξης για πολλούς οικο-τουρίστες. Άλλωστε, περπατώντας στα μονοπάτια του, οι μυρωδιές από τα δεκάδες αρωματικά φυτά και τσάγια σε πιάνουν απ' τη μύτη, ενώ ο επισκέπτης δεν θα πρέπει να εκπλαγεί αντικρίζοντας τα δεκάδες γελάδια που το καλοκαίρι βόσκουν ελεύθερα στις πλαγιές του. Το βουνό αποτελεί (όπως και στο παρελθόν) ένα ανεκτίμητο οικολογικό κεφάλαιο, που με τον κατάλληλο σχεδιασμό θα μπορούσε να δώσει ζωή ακόμη και σε παραγωγικές/μεταποιητικές δραστηριότητες. Άλλωστε το χωριό Πόβλα πήρε το σημερινό του όνομα χάρη στους καλούς αμπελώνες της περιοχής και το ονομαστό σε όλη τη Θεσπρωτία κρασί τους.

Κατηφορίζοντας, οι ιστορικές μονές, τα πέτρινα γεφύρια, τα φαράγγια, όλα τόποι μοναδικής ομορφιάς, πριν από λίγα χρόνια (αλλά και σήμερα μερικές φορές) περάσματα των μεταναστών από την Αλβανία, μπορούν εύκολα να αποτελέσουν ελκυστικές πεζοπορικές διαδρομές, αρκεί τα παλιά μονοπάτια που συνέδεαν τα χωριά να καθαριστούν και να σημανθούν. Άλλωστε, το οδικό δίκτυο της περιοχής είναι εξαιρετικό (περισσότερο απ' όσο θα όφειλε, ίσως...), εξισορροπώντας με τον τρόπο αυτό την απόσταση των χωριών της Μουργκάνας από τα αστικά κέντρα.

Καρφωμένα στα ελληνοαλβανικά σύνορα, όριο και γεφύρι μαζί, τα 16 χωριά επουλώνουν τις πληγές της ιστορίας μέσα στη σιωπή... Όχι μονάχα τη σιωπή που παράγει η μνήμη του τραύματος που δεν μπορεί να παραδοθεί στη λήθη αλλά και τη σιωπή των γηρατειών, που απελπισμένα αναζητούν ν' αφουγκραστούν νεανικές φωνές που θα δώσουν το μήνυμα πως ο τόπος τους μπορεί να ξαναγεννηθεί...

__________________

Πώς ορίστηκαν τα ελληνοαλβανικά σύνορα το 1913 στην περιοχή της Μουργκάνας...

Ο παπα-Πέσχος από την Καμίτσανη.

Πως ένας παπάς κράτησε ελληνικά τα χωριά της Μουργκάνας Φιλιατών!

Το 1913 τα χωριά της Μουργκάνας Φιλιατών κινδύνευσαν να γίνουν αλβανικά, να περιέλθουν στην αλβανική επικράτεια κατά την... χάραξη των συνόρων Ελλάδας - Αλβανίας, από την τότε Κοινωνία των Εθνών και κατ' ουσία από τις τότε μεγάλες δυνάμεις: Αγγλία, Γερμανία, Γαλλία, Αυστρία, Ιταλία και Ρωσία. 

Έστειλε η Κοινωνία των Εθνών μια επιτροπή αποτελούμενη από ένα Γερμανό αρχαιολόγο, έναν Άγγλο, έναν Ιταλό, ένα Γάλλο, έναν Αυστριακό και ένα Ρώσο για να χαράξουν τα σύνορα Ελλάδας - Αλβανίας. 

Η επιτροπή κατέλυσε στο μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου στην Καμίτσανη. Φιλοξενήθηκε από τον Ηγούμενο παπα-Πέσχο, ο οποίος ενήμερος για τον σκοπό της άφιξης της επιτροπής των ευρωπαίων, τους περιποιήθηκε δεόντως. Στις συνεδριάσεις της επιτροπής ο Ιταλός και Αυστριακός εκπρόσωπος επέμεναν να μπει το σύνορο οτον ποταμό Καλαμά. Αποδέχτηκαν ως δεύτερη οριοθετική γραμμή εκείνη που καταχωρούσε στο Αλβανικό κράτος τα χωριά της Μουργκάνας, δηλαδή Πόβλα, Τσαμαντά, Βαβούρι, Λια, Γλούστα. 

Χάρις όμως στην σθεναρή υποστήριξη του γερμανού αρχαιολόγου, προέδρου της επιτροπής, εχάραξαν επί χάρτου, τα σύνορα εκεί που είναι σήμερα.
Η ευνοϊκή απόφαση του γερμανού προέδρου της επιτροπής χάραξης των συνόρων ωφείλετο σ' ένα απρόσμενο, αναπάντεχο γεγονός. Ο γερμανός σαν αρχαιολόγος περιεργάστηκε ιδιαίτερα από τα άλλα μέλη της επιτροπής τις ιερές εικόνες και τα ιερά σκεύη του μοναστηριού, που την εποχή εκείνη ήκμαζε. Εικόνες και σκεύη της βυζαντινής εποχής. Του έκανε μεγάλη εντύπωση μια καντήλα βυζαντινής περιόδου, αρχαιολογικής αξίας και εζήτησε από τον ηγούμενο να την αγοράσει. 

Ο ηγούμενος του την εδώρισε και αρνήθηκε να πάρει το γερμανικό του νόμισμα. Οπότε, ο Γερμανός από συμπάθεια προς το πρόσωπο του ηγουμένου παπά - Πέσχου και ευγνωμοσύνη για τη σημαντική γι' αυτόν δωρεά του ηγουμένου είπε προς αυτόν:
- Σύντομα θα μάθεις κι εσύ το καλό που θα κάνω εγώ σε σας.

Έτσι χάρη στον πατριωτισμό του παπα-Πέσχου, τα χωριά της Μουργκάνας παρέμειναν ελληνικά! 

Πηγή: athinapoli.gr

Ι. Μ. Αγ. Γεωργίου Καμίτσανης  -  φωτό: Λεωνίδας Τζάνης

____________________

Σημείωση: Με το περιστατικό αυτό δεικνύεται για μια ακόμα φορά ο τρόπος με τον οποίο ασκούσε (και ασκεί?) την εξωτερική πολιτική η χώρα μας. Επίσης γίνεται φανερό και το πώς μας έβλεπαν  και πώς μας αντιμετώπιζαν τότε (και τώρα?) οι φίλοι μας και σύμμαχοί μας, οι «μεγάλοι» αυτής της γης..

Ενδιαφέρον έχει και μια άλλη ιστορία που διάβασα στο "indymedia" για τον τρόπο που λέγεται πως ορίστηκαν τα ελληνοαλβανικά σύνορα από την περιοχή του Πωγωνίου, στην Κακαβιά. Εκεί σημαντικό ρόλο έπαιξε όχι κάποιο κειμήλιο που πήρε ως «δώρο» η επιτροπή, αλλά η διάρροια που έπιασε τον Ιταλό αρχηγό τής εκεί επιτροπής ο οποίος δήλωσε: 
-«Τα σύνορα θα είναι από εδώ. Από αυτό το μονοπάτι. Εδώ που έχεσα.» ...
____________________

...και λίγη ιστορία από το "history report":

4 Δεκεμβρίου 1913

Τα ελληνοαλβανικά σύνορα

Με την Οθωμανική αυτοκρατορία να νικιέται παντού, στον Α’ Βαλκανικό πόλεμο, οι Αλβανοί φύλαρχοι βρήκαν λαμπρή ευκαιρία. Μαζεύτηκαν στον Αυλώνα και ανακήρυξαν την αυτονομία της Αλβανίας (28 Νοεμβρίου του 1912). Αυστροουγγαρία και Ιταλία έσπευσαν να επωφεληθούν. Το ζήτημα μπήκε στη συνδιάσκεψη του Λονδίνου που ασχολιόταν με τις «εκκρεμότητες» στα ευρωπαϊκά πρώην οθωμανικά εδάφη. Στις 20 Δεκεμβρίου, οι μεγάλες δυνάμεις αναγνώρισαν την αυτονομία της Αλβανίας. Από εκεί κι έπειτα, τα πράγματα πήραν τον δρόμο τους. Διεθνής στόλος εφάρμοσε αποκλεισμό του Μαυροβούνιου (από 28 Μαρτίου του 1913) που πήρε τη Σκόδρα στις 13 Απριλίου κι εξαναγκάστηκε να την παραδώσει σε διεθνές απόσπασμα στις 23 του ίδιου μήνα. Ταυτόχρονα, με διακοίνωσή της, η Αυστρία ειδοποίησε την Σερβία πως θα εισέβαλλε στο έδαφός της, αν οι δυνάμεις της δεν εκκένωναν την παραλία της Αδριατικής που μόλις είχαν κατακτήσει. Η μισή Αλβανία εξασφαλίστηκε. Απέμεναν τα δύσκολα. Στις 29 Ιουλίου του 1913, διεθνής επιτροπή ορίστηκε να χαράξει τα σύνορα της Αλβανίας.

Οι Έλληνες Βορειοηπειρώτες που μόλις είχαν απελευθερωθεί από τον οθωμανικό ζυγό, διέγνωσαν τον κίνδυνο που τους απειλούσε. Επιτροπές τους άρχισαν να οργώνουν τις ευρωπαϊκές αυλές, ζητώντας δικαίωση. Γρήγορα αντιλήφθηκαν το μάταιο των ενεργειών τους. Οργάνωσαν έκτακτο ηπειρωτικό συνέδριο κι έβαλαν τις βάσεις του μελλοντικού τους αγώνα.

Στις 4 Δεκεμβρίου (17 με το νέο ημερολόγιο) του 1913, ανακοινώθηκε η ρύθμιση των ελληνοαλβανικών συνόρων με το «πρωτόκολλο της Φλωρεντίας»: Ό,τι υπάρχει πάνω από το Καλπάκι, κατακυρωνόταν στην Αλβανία. Μαζί, και το νησάκι της Σασόνας που είχε δοθεί στην Ελλάδα από το 1864 ως εξάρτημα των Ιόνιων νησιών.

«Η ζυγιά απ' τη Μουργκάνα» της Παναγίας στην Κωστάνα!

Τη Δευτέρα 8 Σεπτεμβρίου, της Παναγίας της Λαμποβίστρας, 

γίνεται το τελευταίο πανηγύρι στα χωριά της Μουργκάνας 

με ημερήσιο γλέντι και παραδοσιακό γιαχνί στην Κωστάνα!

Για τη διασκέδαση φροντίζει «η ζυγιά απ' τη Μουργκάνα»,

ο Σπύρος Αντωνίου με τους γιούς του Βασίλη και Δημήτρη!

Δείτε φωτογραφίες από το περσινό γλέντι στην Κωστάνα (Μηλέα)

από τα ΝΕΑ των ΦΙΛΙΑΤΩΝ