Ανακοινωση

Στην Ήπειρο «την καταντικρύ, την κατά Κέρκυρα ήπειρο» κατά τον Θουκυδίδη ή «την Αρχαία Ελλάδα» κατά τον Αριστοτέλη.
Στην Ήπειρο, την «Αρχέγονη Ελλάδα» την πατρίδα της Ευρώπης – συζύγου του Δωδωναίου Δία αλλά και του Αχιλλέα.
Στην Ήπειρο, στις λαμπρές εκκλησίες της οποίας εικονίζονται μαζί με τους αγίους, ο Πλούταρχος, ο Πλάτων και ο Αριστοτέλης.
Στην Ήπειρο, στα βουνά της οποίας πολέμησαν οι γόνοι των Ηρακλειδών αλλά και οι Σουλιώτες.
Στον τόπο, όπου ο βράχος δένεται με το ελάχιστο χώμα και τις ρίζες του πουρναριού και της κουμαριάς.
Στον άγονο τόπο, τον τόσο γόνιμο.
Με τις αρχαιότητες και τα μνημεία του, με τους μύθους να μπλέκονται με την πλούσια ιστορία του.
Στον τόπο αυτό ανήκουμε και εμείς.
Έχουμε το προνόμιο να βιώνουμε την ιερότητα αυτού του χώρου, να βαδίζουμε στ’ αχνάρια «των ανυπτόποδων Σελλών»

και να ακούμε το θρόισμα της ιερής βελανιδιάς.
Εδώ αναπνέουμε…

ΟΔΗΓΟΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΟΥ ΑΦΟΡΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΗΣ ΜΟΥΡΓΚΑΝΑΣ

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΜΟΥΡΓΚΑΝΑΣ Τηλ. 210 - 5202977 (www.mourgana.gr)

ΔΗΜΟΣ ΦΙΛΙΑΤΩΝ Τηλ. 26640.29091 & 029037
ΚΕΠ ΦΙΛΙΑΤΩΝ Τηλ. 26640.29002 & 029001
ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΦΙΛΙΑΤΩΝ Τηλ. 26640.22203
ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ ΦΙΛΙΑΤΩΝ Τηλ. 26640.22393
ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ ΦΙΛΙΑΤΩΝ Τηλ. 26640.23199
ΤΑΞΙ ΦΙΛΙΑΤΩΝ Τηλ. 26640.22026
ΤΑΞΙ ΛΕΠΤΟΚΑΡΥΑΣ Τηλ. 26640.41366
ΚΤΕΛ ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ (ΦΙΛΙΑΤΕΣ) Τηλ. 26640.22209
ΚΤΕΛ ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ (ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑ) Τηλ. 26650.22309
ΣΤΑΘΜΟΣ ΣΥΝΟΡΙΟΦΥΛΑΚΩΝ ΛΙΑ Τηλ. 26640.41790


Επισκεφθείτε το ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ στο χωριό Τσαμαντά
Μετεωρολογικός σταθμός Τσαμαντά (Live cam)

Μπορείτε να μείνετε στους Ξενώνες που λειτουργούν στα χωριά:
Καλλιθέα Τηλ. 26640.41330
Κεραμίτσα (εκκλησία) Τηλ. 26640.41226
Κεραμίτσα (ιδιωτικός) Τηλ. 26640.41021
Κρυονέρι (Αδελφότητα Κρυονερίου) Τηλ. 26640.41651
Λια Τηλ. 26640.41602
Μηλέα (Δημοτική επιχείρηση) Τηλ. 26640.42052

Hotel «Arktouros» - Monodendri / Zagorohoria

Hotel «Arktouros» - Monodendri / Zagorohoria
Hotel «Arktouros» - Monodendri / Zagorohoria - Ioannina

«Η πίτα της Κικίτσας»

«Η πίτα της Κικίτσας»
«Η πίτα της Κικίτσας» στο Ζαγόρι

Ιππικό Πάρκο Λεπτοκαρυάς Θεσπρωτίας

Ιππικό Πάρκο Λεπτοκαρυάς Θεσπρωτίας
«Ιππικό Πάρκο Λεπτοκαρυάς Θεσπρωτίας» - ΑΝΟΙΧΤΑ ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ ΑΠΟ 19.00 ΕΩΣ ΑΡΓΑ / ΓΙΑ ΠΡΩΙΝΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΤΗΛ. ΣΤΟ 6978 933 655

Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου 2014

Η ιστορία της μονής Γηρομερίου στη Μουργκάνα

ΤΑ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ

Μονή Γηρομερίου

 Είναι από τα παλαιότερα και ένα από τα λίγα εν ενεργεία μοναστήρια στην Ηπειρο. Η Ιερά  Πατριαρχική Σταυροπηγιακή Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Γηρομερίου είναι χτισμένη σε υψόμετρο 300 μέτρων στη δυτική πλαγιά του όρους Φαρμακοβούνι στους Φιλιάτες της Θεσπρωτίας.
Η ιστορία της μονής είναι απόλυτα συνδεδεμένη με την περιοχή, η οποία κατά το παρελθόν δοκιμάστηκε από την εκεί παρουσία των Τσάμηδων αλλά και τη βαρβαρότητα που έδειχναν κατά καιρούς και με διάφορες αφορμές οι Τούρκοι.

Η σπουδαιότητα του μοναστηριού οφείλεται και στον ιδρυτή του, τον Όσιο Νείλο τον επονομασθέντα και «ηγιασμένο». Ο Οσιος Νείλος καταγόταν από την Κωνσταντινούπολη και ήταν ανιψιός του αυτοκράτορα Θεοδώρου Λασκάρεως της Νίκαιας. Κατά πάσα πιθανότητα γεννήθηκε στη Νίκαια κατά το 1228. Εγινε μοναχός, έλαβε το όνομα Νείλος και επισκέφτηκε τους Αγίους Τόπους. Οταν επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη, ο αυτοκράτορας Μιχαήλ προσπαθούσε να προχωρήσει στην ένωση των δύο Εκκλησιών, με πάρα πολλούς, μεταξύ των οποίων και ο Νείλος, να αντιδρούν.

Ο Μιχαήλ, για να τον τιμωρήσει, τον έβαλε σε μία βάρκα μαζί με έναν άλλο συνοδοιπόρο του μοναχό και τους εγκατέλειψε στη θάλασσα. Επειτα από 40 ημέρες βγήκαν σε άθλια κατάσταση στο Αγιον Ορος, πιθανόν στη Μονή Ιβήρων. Μετά τρία χρόνια και αφού είχε ηρεμήσει η κατάσταση, ο Νείλος επέστρεψε με τιμές στην Πόλη. Στη συνέχεια, πήγε και πάλι στους Αγίους Τόπους και έπειτα από χρόνια περιπλανήθηκε στην Κύπρο, στη Ρόδο, στην Πελοπόννησο και την Κέρκυρα, για να καταλήξει στα ηπειρωτικά παράλια.

Βρέθηκε κοντά στην αρχαία πόλη Ωρικόν στον κόλπο της Αυλώνας. Εδώ έχτισε ένα κελί, αλλά δεν έμεινε πολύ. Οι κάτοικοι της Θεσπρωτίας τον κάλεσαν να τους επισκεφτεί και έτσι κατέληξε στην περιοχή Γηρομερίου, όπου υπήρχαν ερημικά ασκητήρια αναχωρητών από παλαιότερες εποχές μέσα σε βράχους. Εγκαταστάθηκε σε ένα από αυτά, η φήμη όμως που απέκτησε λόγω της ζωής του δεν τον άφησε να ησυχάσει, αφού χιλιάδες πιστοί από όλη την περιοχή έφταναν στο κελί του για να πάρουν ευλογία και συμβουλές. Μετά τα ασκηταριά, η παράδοση θέλει να εμφανίζεται στο όραμά του η Παναγία και να τον παροτρύνει να χτίσει μοναστήρι στο σημείο όπου κάθε βράδυ έβλεπαν, ντόπιοι και ασκητές, να καίει ένα φως. Κινήθηκαν προς τα εκεί, όπου βρήκαν την εικόνα της Παναγίας, και άρχισαν να χτίζουν το μοναστήρι.

Ο Οσιος Νείλος πέθανε στις 2 Ιανουαρίου του 1324 αφήνοντας πίσω του ένα σημαντικό έργο και μια διαθήκη, αντίγραφο της οποίας σώζεται.
Το λείψανό του ενταφιάστηκε λίγο πιο πάνω από τη σημερινή μονή.

Πάντως, πριν από την ανοικοδόμηση από τον Νείλο, εδώ υπήρχε μοναστήρι το οποίο χτίστηκε κατά τον 7ο αιώνα από τον αυτοκράτορα Ηράκλειτο. Η παλαιά μονή πιθανόν να καταστράφηκε την περίοδο της Εικονομαχίας. Δεν αποκλείεται επίσης εδώ να υπήρχε ειδωλολατρικός ναός, ο οποίος μετετράπη στην πορεία σε χριστιανικό.

Η μονή, ως σταυροπηγιακή, υπαγόταν στο Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης. Κατά το 16ο αιώνα ζει μοναδικές στιγμές ακμής. Ο πρωτονοτάριος του Πατριαρχείου Θεοδόσιος Ζυγομαλάς σε έκθεσή του το 1578 για τα μοναστήρια της περιοχής αναφέρει ότι στη Μονή Γηρομερίου εγκαταβιούσαν 300 μοναχοί, ενώ σε όλα τα άλλα μοναστήρια της Ηπείρου ζούσαν συνολικά 300 μοναχοί.
Τότε, το 1568, η μονή ανακαινίστηκε με χρήματα του ηγεμόνα της Ουγγροβλαχίας Οξιώτη ή Αξιώτη, ο οποίος καταγόταν από την Πωγωνιανή. Την ίδια περίοδο οι ηγεμόνες της Βλαχίας το στήριζαν οικονομικά, ενώ δωρεές έκανε και ο Αλέξανδρος Υψηλάντης.
Στην πορεία η μονή γίνεται το κέντρο της Εξαρχίας Γηρομερίου, στην οποία ανήκουν τουλάχιστον 12 χωριά της περιοχής.

Κατά το 18ο αιώνα, η κάθοδος «αλβανικών ορδών» στη Θεσπρωτία αναγκάζει τους κατοίκους πολλών χωριών να τα εγκαταλείψουν. Η μονή κινδύνευε και αυτή, αλλά ο επίσκοπος Βουθρωτού και Γλυκέως Παΐσιος την αναδιοργάνωσε. Η περίοδος όμως παραμένει δύσκολη, καθώς οι κάτοικοι πολλών χωριών εξισλαμίστηκαν με τη βία.

Τότε εμφανίστηκε ο Κοσμάς ο Αιτωλός, ο οποίος στις 16 Απριλίου του 1775 έφτασε στο χώρο της μονής, όπου έγινε η μεγαλύτερη συγκέντρωση πιστών, περίπου 11.000 άτομα.
Η μονή, πέρα από την ιστορία της, έχει σπάνιες τοιχογραφίες που ανήκουν στην Κρητική Σχολή με επιρροές από τη σχολή της Βορειοδυτικής Ελλάδος.

Παρά την αίγλη της όμως, ακόμη και πριν από κάποια χρόνια, ήταν έντονη η εικόνα της εγκατάλειψης. Τελικά ανακαινίστηκε και σήμερα ζουν εδώ τρεις μοναχοί που την κρατούν ζωντανή.
Εκτός από τις σπάνιες εικόνες και τα άλλα κειμήλια, εδώ υπάρχουν τα λείψανα των Αγίων Γεωργίου του Τροπαιοφόρου, Παντελεήμονος, Αυξεντίου, Φωτεινής της Σαμαρείτιδος, Τρύφωνος Βονιφατίου, Φωτίου, Στεφάνου πρωτομάρτυρος, Αναστασίας Φαρμακολύτριας κ.ά. Σημαντική είναι η εικόνα της Παναγίας της Ελεούσης, που επονομάστηκε και Δακρυρροούσα.

Μεγάλη ήταν η προσφορά της μονής στην περιοχή, αφού συντηρούσε σχολείο στους Φιλιάτες, δημοτικό και παρθεναγωγείο στο Γηρομέρι και σε πολλά χωριά.
Από το 13ο αιώνα λειτουργούσε σχολή γραμμάτων.